ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (อีสาน)
แนวคิดของพระเจ้าอยู่หัว เกิดจากภาคอีสานมีพื้นที่ชลประทานน้อยทำให้เกษตรกรมีอุปสรรคในการทำการเกษตร เมื่อเกิดภาวะฝนแล้ง ดังนั้นพระองค์ท่านจึงทรงส่งเสริมอาชีพให้แก่ราษฎรภาคนี้ โดยใช้สื่อเรื่องนี้ คือ ธนาคารข้าว
- มีพื้นที่ทำนามาก
- ฝน – ฟ้าดี ได้ข้าวมาก
- ฝน – ฟ้าไม่ดี ไม่ได้ทำนา
พระองค์ทรงมีดำริให้จัดตั้งธนาคารข้าวขึ้น ปีที่ได้ข้าวมาก เก็บในธนาคารข้าว ปีที่ไม่ได้ทำนา ก็มากู้ข้าวจากธนาคาร ใช้หนี้คืนเป็นข้าวโดยคิดดอกเบี้ยราคาถูกๆ เพราะเป็นชาวนาด้วยกัน
- โรงเพาะเห็ด
- การเลี้ยงปศุสัตว์ เช่น เป็ด ไก่ ปลา ฯลฯ
- การแปรรูปผลผลิต ผลิตภัณฑ์ในครัวเรือน เช่น น้ำยาอเนกประสงค์ สบู่ แชมพู ฯลฯ
- การทำปุ๋ยใช้เอง
